Dit interview vond ik in mijn archief en ik vind het een leuk beeld van praktijk.

Acupunctueel! nummer 8, juli 2011, interview acupuncturist: link naar Acupunctueel! 

Interview met Maarten Holsheimer, acupuncturist

”Ik miste het stukje geneeskunst.”

Eigenlijk doet de kop boven dit artikel Maarten Holsheimer een beetje tekort. Hij is namelijk veel meer dan een acupuncturist. In zijn praktijken in Hoorn en Haarlem biedt hij, naast algemene acupunctuur ook schedel- en ooracupunctuur, elektrostimulatie, kruiden- en voedingstherapie en shiatsu-massage aan. Daarnaast is hij docent aan  de opleiding van de Nederlandse Artsen Acupunctuur Stichting en geeft hij jaarlijks gastworkshops bij  het Leids Universitair Medisch Centrum.

Maarten kan er mooi over vertellen, over hoe het allemaal zo gekomen is: “Ik studeerde geneeskunde aan de Universiteit van Amsterdam en had die zomervakantie een vakantiebaan als verpleeghulp in een ziekenhuis. Het viel me op dat er in de reguliere geneeskunde twee opties zijn: medicijnen of snijden. Ik miste daarin heel erg het stukje geneeskunst; wat kun je doen opdat het lichaam zichzelf beter maakt? Denk bijvoorbeeld aan het effect dat voeding kan hebben. Na een tijd onderbrak ik mijn studie geneeskunde om me te gaan verdiepen in voeding en shiatsu-massage. Uiteindelijk heb ik een studie acupunctuur gevolgd aan de University for Traditional Chinese Medicine. Mijn studie geneeskunde heb ik toch ook weer opgepakt. Ik vind het heel belangrijk om ook arts te zijn. Medische kennis is erg belangrijk. Na mijn studies kreeg ik een baan bij een huisarts maar ik voelde een toenemende weerzin tegen dat werk. Ik was te veel bezig met medicijnen voorschrijven en te weinig met de mens achter de klacht. Op een gegeven moment kwam er een patiënte binnen en in plaats van op te staan, haar aan te kijken en een hand te geven, pakte ik mijn pen. Om een recept uit te schrijven! En ik had haar verhaal nog niet eens gehoord. Vervolgens kwam er een jongen van een jaar of 18 met benauwdheidsklachten. Examenstress lag aan de grondslag van die klachten. Ik scheef een puff met corticosteroïden voor, terwijl ik eigenlijk wist dat ik deze jongen met acupunctuur prima zou kunnen helpen. Toen was voor mij de grens bereikt. Ik ben overgestapt van geneeskunde naar geneeskunst; mijn hobby en mijn grote geluk. Nu heb ik twee praktijken, in Hoorn en in Haarlem. Daarnaast geef ik ook les. Dat heb ik altijd al gedaan, al tijdens mijn studie. Voor mij is lesgeven de beste manier om zelf te leren. Of ik een autoriteit ben in mijn vakgebied? Ach welnee, ik wil gewoon graag iets betekenen voor mensen en doe wat bij mij past en wat ik goed kan.”

Complementair

Als acupunctuur-arts  is Maarten in de positie om reguliere en complementaire geneeswijzen te combineren. Hij legt uit: “In mijn praktijk maak ik gebruik van zowel geneeskunde als geneeskunst. Ik gebruik de reguliere geneeskunde om inzicht te krijgen in de klacht, om te helpen een diagnose te stellen. Als acupunctuur en/of Chinese kruiden en coaching een oplossing kunnen bieden, ga ik aan de slag. Zijn complementaire geneeswijzen niet de oplossing voor het probleem, dan stuur ik mensen naar de huisarts. Ik ben natuurlijk zelf ook arts en ik ben heel blij met mijn medische achtergrond, maar ik wil reguliere behandeling overlaten aan wie het beter kan. Mijn weg zijn de complementaire geneeswijzen. Homeopathie is hierop overigens een uitzondering. Niet omdat ik het niet zinvol vind, maar omdat mijn blik toch altijd meer naar het Oosten gericht is geweest.”

Placebo-effect

Placebo betekent: ik zal behagen. Het wordt echter vaak geïnterpreteerd als: ik zal belazeren, aldus Maarten Holsheimer. Als er verbetering van de klachten optreedt na gebruik van een placebo, denkt men vaak dat de klacht dus ‘tussen de oren’ zat; niet echt bestond. Maarten: “Het onderscheid tussen lichaam en geest komt niet voor in de Chinese geneeskunst. Wij zien de mens als geheel. Als de klachten weg zijn, na toediening van een placebo, komt dat door geneeskracht van het lichaam. Tegenstanders van acupunctuur zien acupunctuur zelf als een placebo. Wij zien acupunctuur als een manier om het zelfgenezend vermogen van het lichaam te bevorderen. Hoewel de reguliere geneeskunde niet gericht is om het zelfgenezend vermogen van het lichaam ‘aan te zetten’, ziet men toch ook in ziekenhuizen dat het helpt als mensen in een goede conditie zijn, dat ze dan bijvoorbeeld sneller herstellen na een operatie. Met een functionele MRI kan vastgesteld worden dat acupunctuur op anatomische wijze resultaten boekt. Na het plaatsen van acupunctuurnaalden kan op een echo en  MRI veranderingen in de doorbloeding, zowel in het lichaam als in de  hersenen, vastgesteld worden, die passen bij de klachten verminderingen. Gek eigenlijk, ondanks mijn 30 jaar ervaring, wilde ook ik graag wetenschappelijk bewijs zien, en dat is er dus. Ik volgde overigens laatst een nascholing bij een neurofysioloog die ook aangaf dat lichaam en geest onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Hij gaf ook al aan dat mensen beter genezen als je ze met een glimlach binnen laat. Een bevestiging van wat ik eigenlijk al wist.”

Chinese meester

“Tijdens mijn opleiding volgde ik een cursus bij een Chinese meester. Eerst kregen wij, de leerlingen, uitgebreid de gelegenheid om een cliënt te onderzoeken en te bevragen over zijn of haar klachten. Zorgvuldig nam ik de anamnese af, stelde ik een diagnose en maakte ik een behandelplan. Vervolgens kwam de Chinese meester binnen. Hij kwam tot exact dezelfde diagnose en stelde dezelfde behandeling voor, inclusief dezelfde kruidenformule. (Er zijn honderden formules waaruit men een keus maakt).  Dat was voor mij een bevestiging dat ik goed bezig was, dat ik de kennis en de capaciteiten had. En ook dat je niet zomaar iets doet, dat er bij klachten een optimale weg is die je kunt bewandelen en die voor elke behandelaar in de geneeskunst min of meer hetzelfde is. Ik werd bevestigd in de gedachte dat acupunctuur een kunde is die ingebed is in de geneeskunst.”

Acupunctuur bij chemokuren

Maarten heeft een stokpaardje, een behandelgebied waar hij een lans voor wil breken, dat hij de mensen niet wil onthouden. Maarten legt uit: “Er zijn extreem goede resultaten behaald met acupunctuur bij mensen die chemokuren moeten ondergaan. De gevolgen van deze acupunctuurbehandelingen zijn ingrijpend. Er is een acupunctuurpunt op de pols dat helpt tegen misselijkheid bij chemokuren. Elektrostimulatie op dit punt helpt patiënten de chemokuren beter te verdragen. Het vermindert het leed en in het ideale geval kan medicatie hierdoor in een hogere dosering en langer gegeven worden. Uiteindelijk kan zo de overlevingskans van de patiënt vergroot worden. Acupunctuur helpt op deze manier het effect van de reguliere geneeskunde te verhogen.  Zo is de je De Cochrane review van 2011 positief over effectiviteit van acupunctuur bij misselijkheid en braken na operaties.  De Cochrane review 2011over acupunctuur bij misselijkheid door chemo-therapie laat zien dat electro-stimulatie op bepaalde punten effect heeft.  Ik vind het heel belangrijk om hier bekendheid aan te geven zodat meer mensen met kanker geholpen kunnen worden.”(red. Cochrane reviews zijn overzichten van alle medische artikelen in een jaar over een bepaald onderwerp)

Acupunctuur en hooikoorts

“Astma en eczeem zijn heel goed te behandelen met acupunctuur. Acupunctuur helpt ook heel goed bij hooikoorts. Druipend naar binnen en droog weer weg, zeggen ze weleens. Ik denk dat ik ruim 70% van de mensen die met hooikoortsklachten bij me komen, kan helpen. Bij allergie ligt dat wat moeilijker, daar zit het net onder de 60%. De slagingspercentages in mijn praktijk sluiten aan bij de percentages die genoemd werden in een onderzoek van de Universiteit van Berlijn en de Humboldt Universiteit, ook in Berlijn. Dat komt niet alleen door de acupunctuur, maar door de combinatie van acupunctuur, Chinese kruiden, leef- en eetadviezen en coaching. Ik heb trouwens nog een mooi verhaal over hooikoorts. Ooit had ik een jongetje uit groep 8 onder behandeling. Hij had veel last van hooikoorts maar ging op vakantie naar het Franse platteland waar hij ging helpen bij de fruitpluk. Niet ideaal, maar de situatie was zoals hij was. Ik had zijn moeder geleerd hoe ze moest prikken zodat ze hem ter plekke kon behandelen. Door een samenloop van omstandigheden kon op het laatste moment de moeder niet mee, het jongetje ging alleen. Ik heb hem toen geleerd hoe hij zichzelf moest behandelen. Hij heeft zelf elektro-acupunctuur toegepast. Dat werkt met naalden in een buisje en kan anatomisch geen kwaad. Hij heeft de tijd in Frankrijk prima doorstaan.”

Uit de praktijk

“Ik zie in mijn praktijk ongeveer 40% mannen en 60% vrouwen. De vrouwen komen meestal overdag, de mannen buiten kantooruren. Soms worden de laatsten doorgestuurd door de bedrijfsarts. Vaak gaat het dan om mensen met een burn-out. Ook huisartsen sturen weleens iemand door. Ze horen dan van patiënten dat ze baat hebben bij acupunctuur en gaan ook andere patiënten doorverwijzen. Toch komt het grootste deel van mijn cliënten bij me via mond-tot-mondreclame, een klein deel vindt me op het internet. Jonge mannen komen meestal bij me met werkgerelateerde klachten. Mannen boven de 50 hebben vaak hulp nodig bij pijnklachten of bij onbegrepen klachten, ze zijn uitbehandeld of moeilijk behandelbaar. Verder zie ik veel vrouwen met zwangerschaps- en fertiliteitsklachten.”

Vooruitblik

Maarten Holsheimer is best tevreden over de positie van acupunctuur in Nederland: “Ik denk dat we het in Nederland in vergelijking met andere landen heel aardig doen. Wat ik graag zou zien is dat er in de toekomst bij chemokuren standaard behandeling met acupunctuur zou worden aangeboden. Ook op pijnpoli’s zou acupunctuur een aanzienlijke bijdrage kunnen leveren. En migraine is trouwens ook een ziektebeeld waarin acupunctuur veel kan betekenen. Het zou prachtig zijn als de inzet van acupunctuur in de komende jaren verder zou groeien.”